Nội dung kiến nghị (số 67 tại văn bản số 8243/VPCP-QHĐP): Quốc hội khóa XIV đã ban hành Nghị quyết số 31/2016/QH14 ngày 22/11/2016 Quốc hội khóa XIV về việc dừng thực hiện chủ trương đầu tư Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận. Căn cứ Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 115/NQ-CP ngày 31/8/2018 của Chính phủ về việc thực hiện một số cơ chế, chính sách đặc thù hỗ trợ tỉnh Ninh Thuận phát triển kinh tế, xã hội, ổn định sản xuất, đời sống nhân dân giai đoạn 2018-2023; theo đó Chính phủ đồng ý chủ trương cho tỉnh Ninh Thuận được áp dụng tỷ lệ cho vay lại 10% đối với một số dự án đầu tư mới sử dụng vốn ODA quan trọng, cấp bách và bố trí 100% vốn đối ứng phần cấp phát. Tuy nhiên, theo Nghị định số 79/2021/NĐ-CP, ngày 16/8/2021 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 97/2018/NĐ-CP ngày 30/6/2018 của Chính phủ về cho vay lại vốn vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài của Chính phủ, thì quy định “Địa phương có tỷ lệ bổ sung cân đối từ NSTW so với tổng chi cân đối NSĐP từ 50% đến dưới 70%, tỷ lệ cho vay lại là 30% vốn vay ODA, vay ưu đãi”. Như vậy, theo Nghị định số 79/2021/NĐ-CP, ngày 16/8/2021 của Chính phủ thì tỉnh Ninh Thuận không được áp dụng tỷ lệ vay lại 10% đối với các dự án quan trọng, cấp bách và bố trí 100% vốn đối ứng phần cấp phát, mà chỉ được áp dụng tỷ lệ vay lại đối với các dự án ODA vay ưu đãi là 30%. Việc áp dụng tỷ lệ vay lại như trên, đối với địa phương còn nhiều khó khăn như tỉnh Ninh Thuận thì rất khó tiếp cận nguồn vốn này. Kiến nghị Chính phủ nghiên cứu, tạo điều kiện cho tỉnh Ninh Thuận được áp dụng tỷ lệ vay lại 10% đối với các dự án quan trọng, cấp bách và bố trí 100% vốn đối ứng phần cấp phát theo Nghị quyết số 115/NQ-CP ngày 31/8/2018 của Chính phủ để giúp địa phương triển khai thực hiện một số dự án ODA cấp bách, quan trọng trong giai đoạn 2018 - 2023.
Trả lời:
a) Về đề nghị được áp dụng tỷ lệ vay lại 10% đối với các dự án quan trọng, cấp bách
- Theo quy định tại khoản 3 Điều 1 Nghị định số 79/2021/NĐ-CP ngày 16/8/2021 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 97/2018/NĐ-CP ngày 30/6/2018 về cho vay lại vốn vay ODA, vốn vay ưu đãi nước ngoài của Chính phủ: “Địa phương có tỷ lệ bổ sung cân đối từ ngân sách trung ương so với tổng chi cân đối ngân sách địa phương từ 70% trở lên, tỷ lệ cho vay lại là 10% vốn vay ODA, vay ưu đãi”. Theo quy định nêu trên, tỉnh Ninh Thuận thuộc nhóm đối tượng địa phương có tỷ lệ bổ sung cân đối từ ngân sách trung ương so với tổng chi cân đối ngân sách địa phương từ 50% đến dưới 70% nên không thuộc trường hợp tỷ lệ cho vay lại là 10% mà thuộc nhóm vay lại với tỷ lệ là 30% vốn vay ODA, vay ưu đãi. Do đó, đề nghị UBND tỉnh Ninh Thuận làm việc với Bộ Tài chính để báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ xem xét, quyết định.
- Đối với các dự án quan trọng, cấp bách sử dụng vốn nước ngoài cho tỉnh theo Nghị quyết số 115/NQ-CP ngày 31/08/2018:
+ Về việc thực hiện Nghị quyết số 115/NQ-CP ngày 31/08/2018: Về nguyên tắc áp dụng, theo khoản 2 Điều 1 Nghị quyết số 115/NQ-CP ngày 31/8/2018 về việc thực hiện một số cơ chế, chính sách đặc thù hỗ trợ tỉnh Ninh Thuận phát triển kinh tế - xã hội, ổn định sản xuất, đời sống nhân dân giai đoạn 2018-2023, đối với vốn vay ODA, Chính phủ cho phép áp dụng tỷ lệ cho vay lại ở mức 10% đối với một số dự án đầu tư mới sử dụng vốn ODA quan trọng, cấp bách của tỉnh, không áp dụng đối với toàn bộ các dự án sử dụng vốn vay ưu đãi nước ngoài.
+ Về việc áp dụng tỷ lệ cho vay lại đối với nguồn vốn ODA, vốn vay ưu đãi dành cho Ninh Thuận:
Tỷ lệ cho vay lại đối với UBND cấp tỉnh đã được sửa đổi tại khoản 3 Điều 1 Nghị định số 79/2021/NĐ-CP. Theo đó, chương trình, dự án đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt chủ trương đầu tư, cơ chế tài chính, điều kiện cho vay lại trước ngày Nghị định này có hiệu lực được tiếp tục thực hiện theo phê duyệt của cấp có thẩm quyền. Tại Nghị định số 79/2021/NĐ-CP, không có điều khoản cơ chế tài chính đặc thù riêng cho tỉnh Ninh Thuận.
Như vậy, để có thể tiếp tục áp dụng cơ chế tài chính đặc thù theo Nghị quyết số 115/NQ-CP, đối với từng đề xuất Chương trình, dự án cụ thể, đề nghị UBND tỉnh Ninh Thuận cần báo cáo Chính phủ rõ những điểm sau: (i) Sự cần thiết, quan trọng, cấp bách của Dự án; (ii) Tính chất của khoản vay nước ngoài là khoản vay ODA hay khoản vay ưu đãi nước ngoài; (iii) Có là dự án đầu tư mới hay không; (iv) Có thuộc giai đoạn được áp dụng cơ chế tài chính đặc thù (giai đoạn 2018-2023).
b) Về đề nghị bố trí 100% vốn đối ứng ODA cho các dự án quan trọng, cấp bách sử dụng vốn nước ngoài của Tỉnh
- Giai đoạn 2016-2020: tỉnh Ninh Thuận được bố trí vốn ngân sách nhà nước là 410 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách trung ương của Chương trình mục tiêu hỗ trợ vốn đối ứng ODA giai đoạn 2016-2020 là 113,5 tỷ đồng, cho 6 dự án; vốn ngân sách địa phương cân đối 296,5 tỷ đồng cho 20 dự án.
- Giai đoạn 2021-2025: theo quy định tại Điều 3 Nghị quyết số 973/2020/UBTVQH14 ngày 08/7/2020 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về các nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ vốn đầu tư công nguồn NSNN giai đoạn 2021-2025, vốn đầu tư công được phân bổ theo ngành, lĩnh vực, không phân bổ hỗ trợ theo các chương trình mục tiêu như trước đây. Căn cứ theo các nguyên tắc và tiêu chí phân bổ nêu trên, tổng số vốn đầu tư công giai đoạn 2021-2025 của tỉnh Ninh Thuận là: 10.019 tỷ đồng, trong đó vốn NSTW là: 6.998 tỷ đồng. Trên cơ sở số vốn được giao, UBND tỉnh Ninh Thuận sẽ tự quyết định lựa chọn danh mục và mức vốn đầu tư cho từng dự án theo nguyên tắc, tiêu chí quy định.
Theo quy định của Nghị định số 56/2020/NĐ-CP ngày 25/08/2020 của Chính phủ về quản lý và sử dụng vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) và vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chịu trách nhiệm bố trí toàn bộ vốn đối ứng để thực hiện dự án sử dụng vốn nước ngoài. Đề nghị UBND tỉnh Ninh Thuận thực hiện theo đúng quy định.
Hiện nay, Thủ tướng Chính phủ đã giao kế hoạch đầu tư công trung hạn nguồn vốn ngân sách nhà nước giai đoạn 2021-2025 cho các bộ, địa phương tại Quyết định số 1535/QĐ-TTg ngày 15/9/2021. Bộ Kế hoạch và Đầu tư ghi nhận nhu cầu bổ sung thêm nguồn vốn kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021-2025 của Tỉnh và sẽ tổng hợp, báo cáo cấp có thẩm quyền quyết định khi có chủ trương bổ sung thêm nguồn vốn và phù hợp với nguyên tắc, tiêu chí quy định./.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư